fot. Anna Winnicka/Polskie Radio Koszalin
Jedną z najbardziej ponurych kart historii Połczyna-Zdroju jest hitlerowski ośrodek Lebensborn, który w latach 1938-1945 działał w dzisiejszym sanatorium „Borkowo” (dawnym „Luisenbad”). Dziś, w trakcie otwartej lekcji historii przy Pomniku Pamięci Dzieci - ofiar przymusowej germanizacji, odsłonięto interaktywną tablicę edukacyjną zawierającą panele służące do wykorzystania podczas lekcji historii.

Lebensborn była to niemiecka instytucja podlegająca Głównemu Urzędowi do Spraw Rasowych i Osiedleńczych SS, która oficjalnie funkcjonowała jako opiekuńczo-charytatywne stowarzyszenie. Ośrodek Lebensbornu w Połczynie-Zdroju powstał wiosną 1938 i działał do końca lutego 1945 roku. W piątek, na terenie tego ośrodka, w sali, w której przebywały dzieci przeznaczone do adopcji przez rodziny członków SS, odbyła się po raz pierwszy otwarta lekcja historii.

Barbara Paciorkiewicz z d. Gajzer do dziś pamięta ośrodek Lebensborn i salę z wielkimi oknami: - Zawsze mówię, że byłam dzieckiem szczęścia w tym nieszczęściu. Moja pamięć zaczyna się bowiem od Borkowa. Siedzieliśmy z innymi dziećmi na parapecie, patrzyliśmy przez okno i wiedzieliśmy kawałek zielonego trawnika, który nam wydawał się wielką łąką. Czekaliśmy na kogoś z rodziny, kto nas stamtąd zabierze. Mówiliśmy po polsku, ale za używanego tego języka były kary. My tymczasem nie rozumieliśmy, co niemieckie opiekunki do nas mówią. Obok było też laboratorium, w którym dostawaliśmy zastrzyki, których bardzo się baliśmy.

Zdaniem historyka Tomasza Skoniecznego z Fundacji „Krzyżowa” trudno dziś określić skalę tego procederu, jednak szacuje się, że ok. 200 tys. polskich dzieci zostało zrabowanych przez III Rzeszę: - Trudno dziś mówić o liczbach, bo w przypadku II wojny światowej opieramy się bardzo często na przedstawianych zaraz po wojnie kalkulacjach, a te były robione po części dla celów propagandowych. W Polsce tuż po wojnie zaczęto mówić o 200 tysiącach zrabowanych dzieci. Współcześni naukowcy nie potwierdzają tej liczby. Mimo to, nawet jeżeli tych dzieci było 50 tysięcy, jak niektórzy próbują przedstawiać, bezsprzeczne są zbrodniczy charakter tego procederu, a także cierpienie tych dzieci i ich najbliższych.

"Rabunek dzieci" został uznany przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze za zbrodnię ludobójstwa. Konferencja UNESCO z 1948 roku, która miała miejsce w Trogen w Szwajcarii, uznała proceder rabunku i eksterminacji dzieci za zbrodnię przeciwko ludzkości.

W trakcie otwartej lekcji historii przy Pomniku Pamięci Dzieci - ofiar przymusowej germanizacji odbyło się uroczyste odsłonięcie interaktywnej tablicy edukacyjnej zawierającej panele służące do wykorzystania podczas lekcji historii. Są to nagrania wypowiedzi świadków i ich przesłania dla młodych ludzi, filmy edukacyjne zapisane w domenie tablicy, fakty historyczne przekazane przez prokuratora IPN, wykłady pisarzy i znanych w Europie osób zajmujących się od lat poszukiwaniem ofiar działalności ośrodka Lebensborn, zdjęcia i opisy. Wszystko zapisane jest w trzech językach: polskim, angielskim oraz niemieckim.

aw/ar

Posłuchaj

Barbara Paciorkiewicz z d. Gajzer Tomasz Skonieczny z Fundacji „Krzyżowa”