Ze sprawozdania wynika, że budżet w 2023 r. w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej (NSO) wynosił 450 mln zł, a wydatki – 420,6 mln zł.
Niemal 345 mln zł kosztowała wymiana i zakup sprzętu do diagnostyki i leczenia nowotworów złośliwych. To m.in. 40 mammografów, sprzęt do diagnostyki i leczenia raka płuca. W ramach NSO rozszerzono wykaz leków refundowanych w terapiach onkologicznych. Refundacją objęto 145 innowacyjnych terapii, w tym 75 cząsteczko-wskazań onkologicznych.
W ramach NSO finansowano także m.in. szczepienia przeciwko HPV dziewcząt i chłopców, pilotażowy program Profilaktyka 40 Plus, program pilotażowy "Dobry posiłek w szpitalu". Wprowadzono też jednolite testy sprawności fizycznej uczniów.
Eksperci zwracają uwagę na problemy z dostępem do diagnostyki, która jest kluczowa dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia.
Z danych analizowanych przez Fundację Alivia wynika, że pod koniec września średni czas oczekiwania na rezonans magnetyczny wynosił 80 dni (to o kilka dni mniej niż w sierpniu). Z kolei w przypadkach pilnych – 57 dni (o cztery dni mniej niż w sierpniu).
Sytuacja różni się jednak znacznie w poszczególnych województwach. Średni czas oczekiwania na rezonans magnetyczny w woj. lubuskim wynosił 152 dni, w dolnośląskim 136 dni. Najszybciej można wykonać rezonans magnetyczny w woj. świętokrzyskim – średni czas oczekiwania to 41 dni, a woj. mazowieckim – 51 dni.
Nowotwory złośliwe w 2021 r. stanowiły drugą przyczynę zgonów w Polsce: 18,8 proc. zgonów mężczyzn i 17,2 proc. zgonów kobiet. W przypadku kobiet nowotwory są od lat najczęstszą przyczyną zgonów przed 65. rokiem życia: 24,6 proc. w przypadku kobiet młodych i 35 proc. kobiet w średnim wieku.
Najczęstszym nowotworem, na którego chorują mężczyźni, jest nowotwór gruczołu krokowego – 21 proc. Na drugim miejscu pod względem częstości występowania jest nowotwór złośliwy płuca – 15 proc. i jednocześnie jest dominującą przyczyną zgonu mężczyzn – około 26 proc. Na trzecim miejscu – rak jelita grubego – 9,2 proc.
W populacji kobiet najczęściej występują nowotwory: piersi, płuca, jelita grubego i trzonu macicy. Najczęstszą przyczyną zgonów kobiet jest nowotwór płuca (18 proc.) i piersi (14,9 proc.)
Trendy umieralności na raka piersi w ostatnich 30 latach zmieniały się kilkukrotnie. Początkowy wzrost umieralności został zahamowany w połowie lat 90., a w latach 1996-2010 notowano jej spadek. W okresie 2010-2021 r. nastąpiła niekorzystna zmiana trendu.
Narodowa Strategia Onkologiczna (NSO) na lata 2020-2030 jest finansowana ze środków publicznych. Do najważniejszych jej celów należy doprowadzenie do wzrostu odsetka osób przeżywających pięć lat od zakończenia terapii onkologicznej.
Strategia obejmuje działania w pięciu obszarach: kształcenia personelu medycznego, zwiększenia świadomości społecznej na temat profilaktyki nowotworów, dostępności i zgłaszalności na badania przesiewowe, wsparcia badań naukowych i optymalizacji obszaru leczenia i doposażenia ośrodków w nowoczesny sprzęt i infrastrukturę.
PAP/mt
