„Sierpień 80 - droga do wolności”. Odcinek 4: porozumienie

Niedziela 31 sierpnia, Gdańsk. Wicepremier Jagielski obiecał, że wróci na rozmowy jeszcze w sobotę. Jego pobyt w Warszawie przedłuża się jednak do niedzieli. Do stoczni wchodzi przez bramę. Tym razem nie ma już groźnych pomruków ze strony tłumu. Wicepremier przyjeżdża ze zgodą na realizację postulatów.

Rząd godzi się na realizację 21 punktów, w tym powołanie niezależnych związków zawodowych, ograniczenie cenzury, msze transmitowane przez radio, prawo do strajku i budowę Pomnika Grudnia 1970 roku. Porozumienie podpisywane jest w Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Podpisy składane są pod każdym punktem.

W ostatniej chwili protestujący dołączają listę więźniów politycznych, którzy mają być zwolnieni z więzień. Jagielski składa też deklarację, że nie będzie konsekwencji dla osób biorących udział w strajku i popierających protesty.

W wypełnionej do ostatniego miejsca Sali BHP Stoczni są uczestnicy strajku. W tej grupie są też reprezentanci regionu słupskiego. Jeden to pracownik Stoczni Ustka, drugi WPKM - Mirosław Pająk. Ten po latach odnajdzie swój ślad na filmowej taśmie z tego wydarzenia.

Profesor Jerzy Eisler zaznacza, że podpisanie porozumienia było historycznym momentem. Telewizja przerwała nadawanie programu, aby prowadzić bezpośrednią transmisję z tego wydarzenia: - Strajkujący wytrzymali i udało im się wszystko wymusić na przedstawicielach władzy. Ustępstwo polegało jedynie na rezygnacji z przymiotnika „wolne związki zawodowe” i zastąpienie go określeniem „niezależne samorządne związki zawodowe”. Reszta, włącznie z prawem do strajku, została uznana przez przedstawicieli władz.

Następnego dnia w wielu zakładach całej Polski rozpoczęła się budowa struktur NSZZ „Solidarność”.

Zapraszamy do wysłuchania 4. odcinka naszego cyklu „Sierpień 80 - droga do wolności”.

pg/mt