To właśnie w Stoczni Gdańskiej poza postulatami gospodarczymi, wysunięto również żądania o charakterze politycznym. Sformułowano 21 postulatów dotyczących między innymi zgody na
powołanie niezależnych od partii i pracodawców Wolnych Związków
Zawodowych, zagwarantowania prawa do strajku, uwolnienia więźniów
politycznych. Protest stoczniowców z Gdańska szybko rozszerzył się na
pozostałe stocznie, porty, komunikację miejską i niektóre zakłady
przemysłowe.
Przyczynami strajku były pogarszające się warunki życia robotników, zwolnienia ludzi z pracy, a także przekonanie
stoczniowców, że istniejące związki zawodowe zależne od władz, w
rzeczywistości nie dbają o ich interesy.
Strajk w Stoczni
Gdańskiej zakończył się 31 sierpnia 1980 roku. Wówczas przedstawiciele
władzy komunistycznej i robotników podpisali historyczne porozumienie,
które zapoczątkowało przemiany ustrojowe w Polsce. Przewidywało
wprowadzenie w życie 21. postulatów, w tym najważniejszego o utworzeniu
Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego. Dzień wcześniej podobne
porozumienie zostało podpisane w Szczecinie, a 3 września w Jastrzębiu.
Zawarcie porozumień zakończyło blisko dwumiesięczną falę
strajków w całej Polsce. Sierpień 1980 był impulsem do przemian
systemowych, które w ostateczności doprowadziły do upadku PRL i innych
dyktatur z bloku wschodniego.
IAR/ar
