Pięknie kwitnąca roślina o ciemnozielonych liściach jest powszechna w całej Europie, Azji, a nawet w północnej Afryce. Dąbrówka rozłogowa kwalifikowana jest przede wszystkim jako rośliny ozdobne, jednak ta bylina o niebieskich kwiatach ma też szereg właściwości prozdrowotnych.
Jak wygląda dąbrówka rozłogowa?
Dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) zaliczana jest do rodziny jasnotowatych. Swoją popularność zdobyła jako roślina okrywowa, która szybko i skutecznie potrafi stworzyć gęste, trwałe runo na powierzchni, a jednocześnie niebieskie kwiaty w purpurowych liściach tworzą niezwykle estetyczną kompozycję. Jako roślina okrywowa dąbrówka rozłogowa rośnie dość nisko przy ziemi, natomiast kwiaty niebieskie kwitną na szczycie łodygi o wysokości od 15 do 30 cm. Dąbrówka jest rośliną miododajną. Roślina kwitnie od maja do sierpnia, natomiast rozmnaża się jesienią. Wówczas pojawiają się jajowate rozłupki, a nasiona roznoszone są przez mrówki. Dąbrówka rozłogowa jest w pełni mrozoodporna, nie ma też specjalnych wymagań wobec gleby, chociaż oczywiście najlepiej czuje się w glebach świeżych. Jest bardzo ekspansywna, a rozrośnięte kępy skutecznie tworzą coraz większe nadziemne rozłogi. Preferuje półcieniste miejsca i często bywa wykorzystywana jeśli chodzi o obsadzanie skarp czy innych trudno dostępnych miejsc, gdzie ma sporo przestrzeni i skutecznie tworzy rozłogi.
Dąbrówka rozłogowa - właściwości
Ta estetyczna roślina o purpurowych liściach i niebieskich kwiatach często wykorzystywana jest ze względu na to, że ładnie prezentują się w cieniu drzew czy innych półcienistych miejscach. Ajuga reptans to jednak znacznie więcej niż tylko przyjemny dla oka groniasty kwiatostan i purpurowe liście. Roślina ma też szereg właściwości prozdrowotnych. Odpowiadają za nie liczne składniki aktywne takie jak:
- flawonoidy,
- garbniki,
- irndoidy,
- kwas chlorogenowy,
- kwas kawowy,
- fitosterole.
W dużej mierze są to składniki mineralne, które mogą okazać się przydatne przy wielu dolegliwościach. O ile dziś właściwości lecznicze dąbrówki rozłogowej są prawie zapomniane, dawniej roślina znana była chociażby z tego, że przyspieszała gojenie ran. Stosowano ją również jako środek przeciwgorączkowy. Dąbrówka przeciwdziała nadaktywności gruczołu tarczycy, a także przejawia właściwości antybakteryjnie oraz przeciwzapalnie.
Ziele dąbrówki na rany i obrzęki
Połączenie właściwości przyspieszających gojenie oraz działanie przeciwzapalne sprawiają, że po dąbrówkę rozłogową warto sięgnąć w przypadku różnego rodzaju skaleczeń czy zadrapań. Nierzadko tego typu urazom towarzyszy obrzęk, dlatego dąbrówka znajduje szerokie zastosowanie w kuracji tego typu kontuzji. Jednocześnie preparaty na bazie dąbrówki można stosować także w przypadku dolegliwości reumatycznych czy artretycznych.
Regulowanie stanu zapalnego
Przeciwzapalne właściwości dąbrówki rozłogowej sprawiają, że zarówno preparaty, jak i napary pomagają przy różnorakich przypadłościach. Wystarczy wspomnieć, że dąbrówka rozłogowa może przynieść ukojenie w przypadku zapalenia spojówek, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu obrzęk wokół oczu. Ajuga reptans pomaga także na zaburzenia metaboliczne, a napar stosuje się do płukania gardła przy przeziębieniu.
Różnego rodzaju wypryski czy popularny trądzik to kolejne dolegliwości, w leczeniu których pomocna może okazać się dąbrówka rozłogowa. Przeciwzapalne właściwości i związki aktywne zmniejszają wydzielanie sebum, redukując tym samym stan zapalny na skórze. Roślina działa również pozytywnie na cerę, wobec czego jest wykorzystywana przy niwelowaniu zmarszczek, a także pozbywaniu się nadmiernej ilości wody podskórnej czy cellulitu. Wreszcie płukanka na bazie dąbrówki sprawdza się w leczeniu stanu zapalnego skóry głowy oraz leczeniu łupieżu.
Dąbrówka rozłogowa - jak stosować?
Powszechnie znane są trzy formy preparatów na bazie dąbrówki, czyli wspomniane napary, maści, oraz nalewki. Najprostsze jest oczywiście przygotowanie naparu. Wystarczy zalać susz wrzątkiem (1 łyżeczka na 250 ml wody) i po 15 minutach odcedzić. Jeśli z kolei napar wykorzystywany jest do okładów, powinny one trwać do 30 minut.
Wszelkie skórne dolegliwości, a także obrzęki leczy się maścią z dąbrówki. Najprostsza receptura to mieszanina ziela z tłuszczem w stosunku 1:2. Maść można stosować 2-3 razy na dobę. W przypadku ran niezbędne jest przemycie i odkażenie. Tutaj najlepiej sprawdzi się nalewka. Można ją przygotować z rośliny i wódki 40% w proporcji 1:4. Preparat będzie gotowy do użycia po około dwóch tygodniach.
Przeciwwskazania
Dąbrówka rozłogowa Ajuga reptans nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży, a także w okresie karmienia piersią. Preparatów na bazie tej rośliny nie zaleca się również dzieciom, a także w przypadku osób, które cierpią na ostre zapalenie skóry, owrzodzenia bądź oparzenia. Mimo właściwości przeciwzapalnych nie zaleca się również stosowania dąbrówki w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, nerek i wątroby. U niektórych osób stosowanie dąbrówki może również doprowadzić do alergii skórnej.
Przypisy: Apteline.pl, Dąbrówka rozłogowa - właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie, https://apteline.pl/encyklopedia-ziol/dabrowka-rozlogowa-wlasciwosci-lecznicze-dzialanie-i-zastosowanie .