Jak wynika z ustaleń historyków - od X do XIII wieku, na obecnym terenie miasta, istniała osada. Mogła być ona związana z sanktuarium pogańskim na Górze Chełmskiej.
Pierwsza wzmianka historyczna o Koszalinie pochodzi z okresu wypraw Bolesława Krzywoustego na Pomorze w 1107 roku. Natomiast najwcześniejszy dokument, wydany został w 1214 r. przez księcia pomorskiego Bogusława II. Dotyczył przekazania wsi Koszalice zakonowi norbertanów z Białoboków.
W 1248 r. wschodnia część ziemi kołobrzeskiej wraz z Koszalinem przeszła na własność biskupów pomorskich (kamieńskich). Dało to początek biskupiemu księstwu kamieńskiemu. Prawa miejskie na tzw. prawie Lubeckim Koszalin otrzymał w 1266 r. z rąk biskupa kamieńskiego Hermana von Gleichena.
Nadał on miastu okoliczne wsie wraz z licznymi przywilejami i ustanowił w nim swoją główną rezydencję oraz stolicę biskupiego księstwa kamieńskiego. Zabudowę wkrótce opasano murami obronnymi o długości ponad 1600 metrów.
pg/mt