Senat, który w środę o godz. 10 rozpoczął posiedzenie, zajmie się m.in. tzw. ustawą pomocową uzależniającą wypłatę 800 plus cudzoziemcom m.in. od aktywności zawodowej oraz ustawą o bonie ciepłowniczym i zamrożeniu cen prądu do końca roku. Senatorowie mają też wyrazić zgodę na powołanie prezesa NIK.
Na początku posiedzenia senatorowie uczcili minutą ciszy pamięć żołnierzy poległych 86 lat temu podczas agresji ZSRR na Polskę. - W 86. rocznicę napaści sowieckiej na Polskę oddajemy hołd żołnierzom, bohaterom, obrońcom naszej wschodniej granicy i wszystkim ofiarom tej agresji - powiedziała marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska.
Marszałek poinformowała o rozszerzeniu porządku obrad o nowelizację kilku ustaw związku z określeniem zasad zakwaterowania funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Ochrony Państwa. oraz poprawy niektórych warunków pełnienia służb.
Senat zajmie się również nowelizacją przepisów w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Powstała ona po tym, gdy pod koniec sierpnia prezydent Karol Nawrocki nie podpisał nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy uzasadniając m.in. że świadczenie 800 plus powinni dostawać tylko ci Ukraińcy, którzy pracują w Polsce.
Regulacja, którą zajmie się Senat, uszczelnia system otrzymywania świadczeń na rzecz rodziny przez cudzoziemców. Prawo do tych świadczeń zostanie powiązane z aktywnością zawodową oraz nauką dzieci w polskiej szkole, z wyjątkami dotyczącymi np. osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo prawo do świadczeń będzie powiązane z uzyskiwaniem przez cudzoziemców co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, co oznacza, że w 2025 roku będzie to 2333 zł brutto.
ZUS co miesiąc będzie sprawdzał, czy cudzoziemcy byli aktywni zawodowo. Jeżeli w danym miesiącu obcokrajowiec nie był aktywny, to świadczenie będzie wstrzymywane, a przelew nie zostanie wysłany. ZUS będzie także weryfikował w rejestrze komendanta głównego Straży Granicznej, czy dany cudzoziemiec nie wyjechał z Polski.
Aby umożliwić lepszą identyfikację cudzoziemców ubiegających się o świadczenia oraz ich dzieci, wprowadzony zostanie obowiązek posiadania numeru PESEL. Przy nadawaniu PESEL weryfikowany będzie także pobyt dzieci na terytorium Polski. Nowe przepisy przewidują także integrację baz danych różnych instytucji, co ma pozwolić na skuteczniejsze monitorowanie uprawnień cudzoziemców oraz wyeliminować próby wyłudzania świadczeń.
Wprowadzone zostaną również ograniczenia dotyczące możliwości korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej przez dorosłych obywateli Ukrainy. Chodzi m.in. o programy zdrowotne, rehabilitację leczniczą, leczenie stomatologiczne czy programy lekowe. Zgodnie z ustawą dotychczasowe przepisy dotyczące legalności pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, zostaną przedłużone do 4 marca 2026 r.
Senatorowie zajmą się też ustawą o bonie ciepłowniczym i zamrożeniu cen prądu dla gospodarstw domowych w IV kwartale 2025 r. Bon ciepłowniczy ma być wsparciem dla gospodarstw domowych korzystających z ciepła systemowego w drugiej połowie 2025 r. i w całym 2026 r. Bon będzie przyznawany na podstawie kryteriów dochodowych. Otrzymają go gospodarstwa domowe, które: osiągają miesięcznie dochód równy lub niższy niż 3272,69 zł w przypadku gospodarstw jednoosobowych; osiągają dochód równy lub niższy niż 2454,52 zł na osobę w przypadku gospodarstw wieloosobowych. Ponadto gospodarstwa te będą musiały korzystać z ciepła systemowego dostarczanego przez przedsiębiorstwo energetyczne i płacić za ciepło powyżej 170 zł/GJ.
Obowiązywać będzie zasada „złotówka za złotówkę” - czyli bon będzie przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego, ale jego kwota zostanie pomniejszona o kwotę tego przekroczenia. Minimalna kwota bonu to 20 zł; poniżej tej kwoty bon nie będzie wypłacany.
Ustawa przewiduje też przedłużenie do końca 2025 r. obowiązującego obecnie prawa do korzystania przez gospodarstwa domowe z zamrożonej ceny energii elektrycznej na poziomie 500 zł za MWh netto.
W porządku obrad Senatu jest również nowelizacja ustawy o zapasach ropy i gazu. Zgodnie z nią Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS) będzie mogła świadczyć tzw. usługę biletową dla importerów gazu o rok dłużej, czyli do 30 września 2026 r. Obecne przepisy, pozwalające RARS na świadczenie takiej usługi, wygasają 30 września br. Usługa biletowa polega na tym, że importer gazu, zamiast utrzymywać przewidziane ustawą zapasy obowiązkowe na własną rękę, zleca to za odpowiednią opłatą RARS.
Ponadto Senat ma wyrazić zgodę na powołanie Prezesa Najwyższej Izby Kontroli. W zeszły piątek Sejm powołał na prezesa NIK dotychczasowego szefa Prokuratorii Generalnej Mariusza Haładyja.
30 sierpnia upłynęła sześcioletnia kadencja prezesa Najwyższej Izby Kontroli Mariana Banasia. Na jego następcę zgłoszone zostały dwie kandydatury. Grupa posłów reprezentujących klub PiS zaproponowała b. posła PiS i b. wiceprezesa NIK Tadeusza Dziubę. Jednak tuż przed głosowaniem w Sejmie prezes PiS Jarosław Kaczyński poinformował, że został upoważniony do wycofania kandydatury Dziuby. Natomiast kandydaturę Mariusza Haładyja zgłosił marszałek Sejmu Szymon Hołownia, który zapewnił, że konsultował się w tej sprawie z przedstawicielami rządu.
PAP/aj
