
Z osobą Józefa Piłsudskiego jest związanych wiele przełomowych wydarzeń w historii Polski. W czasie I wojny światowej był komendantem Legionów, a jego powrót do ojczyzny 10 listopada 1918 stał się sygnałem do ogłoszenia niepodległości Polski. W wolnym kraju Sejm powierzył Piłsudskiemu stanowisko Naczelnika Państwa. Został on też pierwszym marszałkiem Polski. Dwukrotnie, w latach 1926-28 oraz w 1930 pełnił urząd premiera. W 1926 roku dokonał zamachu stanu i wprowadził tak zwane rządy sanacyjne.
Jako Naczelny Wódz Wojska Polskiego Piłsudski zorganizował w 1919 roku zbrojny opór przeciwko najazdowi bolszewickiemu. W czasie wojny polsko-rosyjskiej odniósł wiele zwycięstw. Dowodził w rozstrzygającej o losach wojny i o niepodległości Polski zwycięskiej Bitwie Warszawskiej w sierpniu 1920 roku, która przeszła do historii jako "Cud nad Wisłą".
Józef Piłsudski zmarł 12 maja 1935. Został pochowany na Wawelu, w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów. Serce marszałka złożono na wileńskim cmentarzu na Rossie, w grobie jego matki. Pogrzeb marszałka stał się wielką manifestacją jedności narodowej. Szacuje się, że wzięło w nim udział około 200 tysięcy osób. Kondukt żałobny ciągnął się przez kilka kilometrów. W 1937 roku na polecenie metropolity krakowskiego arcybiskupa Adama Sapiehy trumna ze szczątkami marszałka została przeniesiona do krypty pod wieżą Srebrnych Dzwonów.
IAR/ez