porta-polonica.de

Wobec zaostrzających się represji wobec ludności polskiej zamieszkałej na terenie Rzeszy, Związek Polaków w Niemczech postanowił zorganizować w Berlinie 6 marca 1938 roku Kongres. Jego celem było zwrócenie uwagi na polską społeczność zamieszkałą m.in. tereny Śląska Opolskiego, Pomorza Zachodniego, Kaszub, Ziemi Malborskiej, Warmii i Mazur. Obrady rozpoczęły się 6 marca 1938 roku. Na nich to uchwalono „Pięć prawd Polaka”. W kongresie uczestniczyło 5 tysięcy delegatów. Była to największa manifestacja jedności narodowej Polaków w Niemczech.

Wystąpienia kongresowe potajemnie zostały nagrane na taśmie magnetofonowej, z której to członkowie ZPwN Antoni Brzozowski i Edmund Osmańczyk zmontowali audycję dla Polskiego Radia oraz zapis na album płytowy. Po rozpoczęciu działań wojennych nagrania te były poszukiwane i niszczone przez Gestapo. Spośród wydanych 500 albumów płytowych, wojnę przetrwały jedynie 2 egzemplarze.

Czytaj więcej

Posłuchaj

„Kongres Polaków w Niemczech” - materiał archiwalny z 1938 r.