Kilkudziesięciu ocalałych - byłych więźniów niemieckich obozów, a także prezydent Andrzej Duda, złożyli w poniedziałek rano wieńce i znicze przed Ścianą Straceń w byłym Auschwitz I. Było to pierwsze z wydarzeń poniedziałkowych obchodów 80. rocznicy oswobodzenia obozu.
Byli więźniowie przed Ścianą Straceń złożyli znicze i wieniec z biało-niebieskich kwiatów, układających się w pasy - w jego centrum widniał czerwony trójkąt z literą „P”, symbolizujący polskich więźniów politycznych, których Niemcy osadzali w swoich obozach. Niektórzy z ocalałych mieli zawiązane chusty w biało-niebieskie pasy, przypominające obozowe pasiaki.
Wieniec z biało-czerwonych kwiatów złożył prezydent Duda.
Ściana Straceń znajduje się na dziedzińcu bloku 11. Od jesieni 1941 roku esesmani przez dwa lata wykonywali przed nią egzekucje przez rozstrzelanie. Zgładzili w ten sposób wiele tysięcy osób, głównie Polaków. Ściana została zdemontowana przez Niemców w lutym 1944 roku. Obecnie stoi tam jej replika. To tradycyjne miejsce, w którym wszystkie oficjalne wizyty składają hołd pomordowanym.
Główna ceremonia rocznicowa rozpocznie się po południu w namiocie ustawionym przed historyczną bramą główną byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Zgromadzi około 3 tys. uczestników. Głównymi gośćmi będą ocalali, których na obchody przyjechało ponad 50.; zabiorą oni głos podczas uroczystości.
Podczas uroczystości przemówią także: przewodniczący Światowego Kongresu Żydów Ronald Lauder i dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński.
W głos ocalałych wsłuchiwali się będą reprezentanci około 50 krajów i organizacji międzynarodowych, wśród nich między innymi brytyjski król Karol III, prezydent Francji Emmanuel Macron, premier Kanady Justin Trudeau, zastępca sekretarza generalnego NATO Radmila Sekerinska, Valdis Dombrovskis z Komisji Europejskiej, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola i szef Rady Europejskiej Antonio Costa.
Uczestnicy ceremonii oddadzą też hołd ofiarom modląc się wspólnie. Zabrzmią modlitwy żydowskie i chrześcijańskie.
Na uroczystości nie ma przedstawiciela Rosji. Z powodu napaści na Ukrainę kraj ten nie został poinformowany o obchodach.
27 stycznia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej otworzyli bramy obozu Auschwitz. Skrajnie wyczerpani więźniowie, których było w nim jeszcze około 7 tys. - w tym pół tysiąca dzieci - witali ich jako wyzwolicieli. Współcześnie data ta obchodzona jest na świecie jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Niemiecki obóz Auschwitz jest symbolem zagłady Żydów. W ciągu niespełna pięciu lat istnienia pochłonął około 1,1 mln istnień. Liczba ofiar żydowskich to około 1 mln osób. Obóz jest zarazem symbolem martyrologii Polaków, Romów. Ginęli tu jeńcy sowieccy i przedstawiciele innych narodów.
PAP/zn
