Senat podjął w środę uchwałę ws. upamiętnienia Romana Dmowskiego w 160. rocznicę urodzin. „Senat upamiętnia Romana Dmowskiego w 160. rocznicę urodzin, wyrażając uznanie wobec jego działalności niepodległościowej” - głosi uchwała.
Za uchwałą opowiedziało się 70 senatorów, 3 było przeciw, 9 wstrzymało się od głosu.
W uchwale przypomniano, że 9 sierpnia przypadła 160. rocznica urodzin Romana Dmowskiego, polityka i męża stanu, który słusznie jest zaliczany do grona Ojców Polskiej Niepodległości, wraz z Józefem Piłsudskim, Wincentym Witosem, Ignacym Daszyńskim, Ignacym Janem Paderewskim oraz Wojciechem Korfantym.
„Wkład Romana Dmowskiego w odzyskanie przez naszą ojczyznę własnej państwowości w 1918 r. jest niepodważalny. Jego wielką zasługą, którą dzieli z Ignacym Janem Paderewskim, jest osadzenie odrodzonej Rzeczypospolitej w ówczesnym ładzie międzynarodowym jako istotnego i szanowanego partnera państw zachodnich, co dokonało się podczas konferencji pokojowej w Paryżu” - podkreślono.
Dmowski w 1893 r., wspólnie z publicystą Janem Ludwikiem Popławskim i socjologiem Zygmuntem Balickim, założył tajną Ligę Narodową, „tworząc - jak napisano w uchwale - zręby obozu politycznego, który obok socjalizmu niepodległościowego (z wybijającymi się postaciami Józefa Piłsudskiego i Ignacego Daszyńskiego) oraz ruchu ludowego (z wybijającą się postacią Wincentego Witosa) stał się jedną z głównych sił na mapie środowisk niepodległościowych przed I wojną światową”.
W 1903 r. Dmowski wydał najważniejszą w swoim dorobku książkę „Myśli nowoczesnego Polaka”. „To w tej publikacji padają słynne słowa: +Jestem Polakiem – więc mam obowiązki polskie: są one tym większe i tym silniej się do nich poczuwam, im wyższy przedstawiam typ człowieka+ ”- zwrócono uwagę.
Podczas I wojny światowej, która otwierała szanse na polską niepodległość, Dmowski propagował opcję opowiedzenia się po stronie ententy przeciw państwom, które wojnę wywołały i przegrały. „Kierował założonym 15 sierpnia 1917 r. w Lozannie Komitetem Narodowym Polskim, który stał się polityczną reprezentacją sprawy polskiej na Zachodzie” - podano.
„Największym osiągnięciem i zarazem zwieńczeniem drogi niepodległościowej Romana Dmowskiego były skuteczne i profesjonalne zabiegi o polskie granice na konferencji pokojowej w Paryżu, gdzie wraz z Ignacym Janem Paderewskim reprezentował Polskę wśród 27 zwycięskich państw biorących w niej udział. Wsławił się wówczas elokwentnymi wystąpieniami oraz memoriałami w sprawie polskich granic. Do historii przeszło jego słynne pięciogodzinne przemówienie w dniu 29 stycznia 1919 r. przed Radą Dziesięciu, składającą się z najważniejszych polityków ówczesnego świata, wygłaszane na przemian w językach francuskim i angielskim” - zaznaczono.
28 czerwca 1919 r. Dmowski wraz z Paderewskim złożył podpis pod traktatem wersalskim przywracającym Polskę na mapę Europy. „To wydarzenie, wpisujące się w długą drogę prowadzącą do włączenia Polaków do grona wolnych narodów Europy, na zawsze pozostanie jasnym punktem naszej historii” - oceniono.
Uchwała głosi, że „Senat Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia Romana Dmowskiego w 160. rocznicę urodzin, wyrażając uznanie wobec jego działalności niepodległościowej”.
Senat podjął w środę przez aklamację również uchwałę upamiętniającą 50. rocznicę śmierci Melchiora Wańkowicza. „Senat oddaje cześć pamięci wybitnego pisarza, który do końca swoich dni nie tylko aktywnie uczestniczył w życiu literackim i społecznym, ale równocześnie stał się fenomenem i ikoną kultury” - głosi uchwała.
PAP/zn
