11 listopada 1918 roku, na mocy kończącego I wojnę światową rozejmu w Compiegne, Polska powróciła na mapę Europy.
Tego dnia też Rada Regencyjna przekazała pełnię władzy
wojskowej Józefowi Piłsudskiemu, który dzień wcześniej przyjechał do
Warszawy po uwolnieniu z twierdzy w Magdeburgu.
Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski podczas internowania w twierdzy magdeburskiej (fot. Wikimedia)
Wtedy upadło
również trzech zaborców, którzy 123 lata
wcześniej podzielili między siebie Rzeczpospolitą. Jesienią 1918 roku Prusy - podobnie jak wcześniej Rosję -
ogarnęła rewolucja, a na południu rozpadały się Austro-Węgry.
Jak
zauważają historycy, 11 listopada 1918 roku to jedynie symbol i moment,
w których władzę w Warszawie przejął Józef Piłsudski. Ich zdaniem
proces odzyskiwania wolności był znacznie dłuższy i bardziej
skomplikowany.
- Kalendarz
świętowania niepodległości powinien mieć co najmniej kilka tygodni,
ponieważ każde duże polskie miasto w inny dzień cieszyło się z wolności - powiedział profesor Andrzej Chwalba z Uniwersytetu Jagielońskiego.
Rozbrajanie Niemców na ulicach Warszawy (fot. Wikimedia)
- To nie było tak, że 11 listopada świętowano w całej Polsce. W wielu polskich miastach, m.in. w Krakowie, Kielcach, Lublinie czy Tarnowie biało-czerwone flagi zawisły już 31 października i 1 listopada - dodał profesor Chwalba.
Student uniwersytetu zawiesza flagę Polski na Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie (fot. Wikimedia)
Sam Józef Piłsudski za najważniejszą datę dotyczącą odzyskania niepodległości uważał nie 11 listopada, a 6 sierpnia. - Strzelcy Piłsudskiego przekroczyli wówczas granicę między Austrią a Rosją i - jak sami mówili - rozpoczęli wojnę o Polskę - przypomniał profesor Andrzej Chwalba.
Dzień 11 listopada został ustanowiony Świętem Niepodległości w 1937 roku. Po II wojnie komuniści ustanowili Narodowe Święto Odrodzenia Polski obchodzone na pamiątkę manifestu PKWN z 1944 roku.
Świętowanie odzyskania niepodległości 11 listopada Sejm przywrócił ustawą z lutego 1989 roku. Dzień ten nazwano Narodowym Świętem Niepodległości i ustanowiono - jak napisano w preambule do ustawy - dla upamiętnienia rocznicy odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego oraz walk pokoleń Polaków o wolność i niepodległość.
Ze względu na pandemię w większości miast naszego regionu obchody przeniesiono do internetu lub odwołano. Wiązanki kwiatów przed pomnikami i miejscami pamięci, w imieniu mieszkańców, złożą tylko parlamentarzyści i samorządowcy.
W Koszalinie prezydent Piotr Jedliński, parlamentarzyści i żołnierze złożą kwiaty przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Muzeum Obrony Przeciwlotniczej przygotowało wirtualną wystawę z okazji rocznicy odsłonięcia grobu nieznanego żołnierza.
Bałtyckie Stowarzyszenie Miłośników Historii Perun w formie wirtualnej zorganizowało konkurs historyczny.
Archiwum Państwowe w Koszalinie na Facebooku zaprezentuje rodzinne pamiątki z czasów walk o niepodległość. Będą m.in.: sprawdzian historycznej wiedzy i prezentacja najnowszej publikacji Archiwa Pomorza Środkowego w stulecie archiwów państwowych.
W Słupsku uroczystości zostaną ograniczone do wystawienia posterunku honorowego przy pomniku Żołnierza Polskiego oraz złożenia przed nim wiązanek kwiatów przez władze samorządowe, przedstawicieli wojska i delegacje.
W Kołobrzegu prezydent Anna Mieczkowska w imieniu mieszkańców złoży kwiaty przed pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego. Odbędą się również wirtualne Biegi Niepodległości.
W Szczecinku obchody Narodowego Święta Niepodległości zostały odwołane. Burmistrz Daniel Rak w imieniu mieszkańców złoży kwiaty przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Jak czytamy na stronie urzędu miasta, „uroczystość będzie miała charakter kameralny”.
W Pile również uroczystości odwołano. Prezydent Piotr Głowski złoży kwiaty w imieniu mieszkańców.
Wierni z diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej będą modlić się w intencji ojczyzny. W katedrach w Kołobrzegu i Koszalinie mszom świętym będą przewodniczyć biskupi. Msza z koszalińskiej katedry będzie transmitowana na antenie Polskiego Radia Koszalin. Początek transmisji o godz. 9:00.
IAR/PAP/ak/ik/rz
