To była wyjątkowa konstytucja, chociażby ze względu na to, że była drugą nowoczesną konstytucją na świecie, a pierwszą w Europie. Pierwszą, pomimo że kilkadziesiąt lat wcześniej konstytucję przyjęła Korsyka - wyjaśnia dr Justyna Żukowska z Akademii Pomorskiej w Słupsku.
Wyjątkowość tej Konstytucji wynika też z faktu, że potrafili nad nią pracować ludzie, którzy stali po różnych stronach barykady, a często dzieliła ich niechęć osobista. Tak było w przypadku króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Ignacego Potockiego - wyjaśnia dr Żukowska.
Konstytucję przyjmowano w burzliwej atmosferze, ale potwierdza to tylko jej wyjątkowe znaczenia - mówi prof. Forycki.
Konstytucja mogła, ale nie uchroniła Polski przed ostatecznym upadkiem. Dlaczego? Historycy są zgodni: było już na to za późno, a dodatkowym czynnikiem był nagły wzrost aktywności jej przeciwników, którzy zawiązali Konfederację Targowicką. Jej członkowie dla własnych interesów sprzedali Polskę i Polaków.