fot. PAP/EPA/YONHAP
Ceremonia otwarcia igrzysk rozpocznie się o godzinie 12:00 czasu polskiego. Do 8 sierpnia sportowcy będą walczyć o medale w 339 konkurencjach w 37 dyscyplinach. Po raz pierwszy w programie najważniejszej letniej imprezy sportowej znalazły się karate, skateboarding, surfing oraz wspinaczka. Poniżej prezentujemy wszystkie dyscypliny.

Tegoroczne igrzyska olimpijskie odbędą się głównie w obiektach położonych w Tokio lub okolicach miasta. Niektóre areny były wykorzystywane podczas igrzysk olimpijskich w 1964 roku.

Zawody rozegrane zostaną od 23 lipca do 8 sierpnia w 339 konkurencjach w 37 dyscyplinach. Po raz pierwszy w programie najważniejszej IO znalazły się karate, skateboarding, surfing oraz wspinaczka. Poniżej prezentujemy wszystkie dyscypliny.

Lekkoatletyka (30 lipca - 6 sierpnia) jest obecna w programie olimpijskim od 1896 roku; kobiety dołączyły do rywalizacji w 1928 roku. Jest wiele konkurencji lekkoatletycznych, rozgrywanych na bieżni i płycie boiska oraz maraton i chód. Wśród nich są m.in. biegi na 100, 200, 400 i 1500 metrów. Ponadto są trójskok, skoki w wzwyż, w dal oraz o tyczce. Odbędą się również konkursy w rzutach dyskiem, młotem i oszczepem oraz pchnięciu kulą.

Kibice z naszego regionu szczególnie liczą na „Aniołki Matusińskiego”, czyli kobiecą sztafetę 4x400 metrów, w której wystąpi koszalinianka Małgorzata Hołub-Kowalik. Ponadto w składzie sztafety 4x100 metrów znalazła się Klaudia Adamek, zawodniczka Gwardii Piła. W Tokio wystąpi także maratończyk Marcin Chabowski, reprezentujący Pomeranię Szczecinek.

Podnoszenie ciężarów (24 lipca - 5 sierpnia) to jedna z niewielu dyscyplin, które pojawiły się na igrzyskach w Atenach w 1896 roku. Kobiety po raz pierwszy wystąpiły w Sydney w 2000 roku. W Tokio o medal dla Polski będzie walczył m.in. Arkadiusz Michalski, mistrz Europy z 2018 roku w Bukareszcie w kat. 105 kg.

Łucznictwo (23-31 lipca) wymaga wielkiej wprawy i bardzo dobrej koncentracji, niezbędnych do posyłania strzał na odległość 70 metrów. W tej dyscyplinie Polska raczej nie ma szans na medal.

Kolarstwo (24 lipca - 7 sierpnia) jest sportem olimpijskim od 1896 roku. Składa się z pięciu konkurencji: stylu dowolnego BMX, wyścigu BMX, kolarstwa górskiego, szosowego i torowego. Kibice z naszego regionu dopingować będą siostry Pikulik - Darię i Wiktorię oraz Marlenę Karwacką.

Strzelectwo (24 lipca - 2 sierpnia) wymaga skupienia, doskonałego wzroku. Jeden strzał może zaważyć o wyniku zawodów. Strzelcy przed pociągnięciem za spust stosują techniki relaksacyjne, by kontrolować oddech i spowolnić puls. Strzały oddają pomiędzy uderzeniami serca.

Sporty walki

Judo (24 lipca - 31 sierpnia) po japońsku oznacza „łagodny sposób”, ale jest to sport walki, w którym jeden zły ruch lub najmniejsza utrata koncentracji może doprowadzić do przegranej. Pierwsza szkoła judo powstała w Japonii pod koniec XIX wieku. Dyscyplina ta została wprowadzona jako sport olimpijski dla mężczyzn podczas igrzysk w Tokio w 1964 roku. Rywalizacja kobiet dodana została do programu olimpijskiego w Barcelonie w 1992 roku. Drużyny mieszane zadebiutują w tegorocznych zmaganiach.

Taekwondo (24-27 lipca), tradycyjna koreańska sztuka walki, zadebiutowało na Igrzyskach Olimpijskich w Seulu w 1988 roku w formie pokazu. Nazwa ta powstała z połączenia trzech koreańskich znaków: stopa, pięść i sztuka.

Karate (5-7 sierpnia) zadebiutuje na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio. Sztuka walki, która narodziła się na japońskiej Okinawie, spopularyzowana została po II wojnie światowej. Oficjalne turnieje mężczyzn są organizowane od lat 50., a kobiet - od 80.

Zapasy (1-7 sierpnia) uważane są za najstarszą dyscyplinę sportową na świecie. To walka pomiędzy dwoma przeciwnikami, której celem jest przygwożdżenie lub rzucenie rywala na matę.

Szermierka (24 lipca - 1 sierpnia) jest sportem olimpijskim od 1896 r. Kobiety weszły do rywalizacji w 1924 roku. Wydaje się, że nasze szpadzistki Aleksandra Jarecka, Ewa Trzebińska, Renata Knapik-Miazga mają dość duże szanse medalowe, bo przecież w ostatnich latach stawały na podiach podczas drużynowych mistrzostw Europy.

Boks (24 lipca - 8 sierpnia) był obecny na wszystkich igrzyskach od 1904 roku, z wyjątkiem Sztokholmu w 1912 roku, ponieważ szwedzkie prawo w tamtym czasie zakazywało tego sportu. Rywalizacja kobiet została dodana do programu w 2012 roku, a zawodowi bokserzy wzięli udział w zawodach w 2016 roku. Wielu bokserów, którzy rywalizowali na igrzyskach olimpijskich, zdobyło światową sławę. Muhammad Ali (USA) zdobył w 1960 roku złoto w Rzymie i stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych ludzi na świecie.

Sporty wodne

Kajakarstwo (26 lipca - 8 sierpnia) na igrzyskach olimpijskich po raz pierwszy pojawiło się podczas igrzysk w Paryżu w 1924 roku, gdzie było jednak tylko dyscypliną pokazową. Do programu olimpijskiego wprowadzono je podczas igrzysk w Berlinie w 1936 roku i od tego czasu konkurencje kajakarskie rozgrywane są na każdych kolejnych igrzyskach. Obecny program olimpijski w kajakarstwie składa się z następujących konkurencji: C-1 200 m, C-1 1000 m i C-2 1000 m, K-1 200 m, K-1 1000 m, K-2 200 m, K-2 1000 m i K-4 1000 m dla mężczyzn oraz K-1 200 m, K-1 500 m, K-2 500 m i K-4 500 m dla kobiet. Rozgrywane są także zawody w kajakarstwie górskim w konkurencjach: K-1, C-1 i C-2 dla mężczyzn oraz K-1 dla kobiet.


Od igrzysk olimpijskich w 2020 roku w rywalizacji na kanadyjkach będą uczestniczyć nie tylko mężczyźni, ale też kobiety. Do programu zawodów w tej konkurencji zostały bowiem wprowadzone zawody kobiet w kajakarstwie klasycznym (C-1 200 i C-2 500) oraz w kajakarstwie górskim w konkurencji C-1.

Skoki do wody (25-31 lipca) w programie olimpijskim po raz pierwszy znalazły się podczas igrzysk w Saint Louis w 1904 roku. Od tej pory zawody w tej dyscyplinie rozgrywane były na każdych kolejnych igrzyskach olimpijskich. Kobiety rywalizację rozpoczęły od igrzysk w Sztokholmie w 1912 roku.

Surfing (25-28 lipca) jest jedną z czterech dyscyplin, które zadebiutują na igrzyskach w Kraju Kwitnącej Wiśni. Największym zaskoczeniem jest brak na nich Kelly'ego Slatera, najbardziej utytułowanego surfera świata. 11-krotny mistrz globu nie zdołał zakwalifikować się do reprezentacji USA. Zadecydowała o tym półfinałowa porażka w zawodach na Hawajach.

Wioślarstwo
(24-31 lipca) na igrzyskach olimpijskich po raz pierwszy pojawiło się podczas ich drugiej edycji w 1900 roku. Od tego czasu konkurencje wioślarskie rozgrywane są na każdych kolejnych. Kobiety po raz pierwszy rywalizowały o medale w Montrealu w 1976 roku. Liczba konkurencji często się zmieniała, z pięciu w 1900 roku, przez siedem w latach 1924-1972 do czternastu konkurencji obecnie (osiem dla mężczyzn i sześć dla kobiet). Największe sukcesy dla naszego kraju odnieśli dwójka podwójna kategorii lekkiej - Robert Sycz i Tomasz Kucharski oraz czwórka podwójna bez sternika - Adam Korol, Michał Jeliński, Konrad Wasielewski i Marek Kolbowicz.

Pływanie (24 lipca - 1 sierpnia - basen otwarty, 4 i 5 sierpnia - otwarty akwen) rozegrane zostanie w Olimpijskim Centrum Sportów Wodnych i parku na wybrzeżu Odaiby (na otwartym akwenie). Zaplanowano 37 konkurencji, 35 w pływaniu w basenie i dwa na otwartym akwenie. W porównaniu z poprzednimi igrzyskami liczbę konkurencji zwiększono o trzy, włączając do programu olimpijskiego 800 m stylem dowolnym mężczyzn, 1500 m stylem dowolnym kobiet i sztafetę mieszaną 4 × 100 m stylem zmiennym. Podobnie jak podczas igrzysk w 2008 roku eliminacje będą odbywały się wieczorem, a półfinały i finały - rano.

Zawody kobiet: styl dowolny (50 m, 100 m, 200 m, 400 m, 800 m, 1500 m, 4 × 100 m, 4 × 200 m), grzbietowy (100 m i 200 m), klasyczny (100 m i 200 m), motylkowy (100 m i 200 m), zmienny (200 m, 400 m i 4×100 m).
Zawody mężczyzn: styl dowolny (50 m, 100 m, 200 m, 400 m, 800 m, 1500 m, 4×100 m, 4×200 m), grzbietowy (100 m, 200 m), klasyczny (100 m, 200 m), motylkowy (100 m, 200 m), zmienny (200 m, 400 m, 4×100 m)
Sztafety mieszane: zawody 4×100 m stylem zmiennym.
Otwarty akwen: kobiety i mężczyźni - styl dowolny 10 km.

Pływanie synchroniczne (2-7 sierpnia) to połączenie pływania, gimnastyki oraz tańca; często nazywane wodnym baletem. W 2017 roku Światowa Federacja Pływacka (FINA) zmieniła nazwę pływania synchronicznego na pływanie artystyczne. Sport ten uprawiany jest głównie przez kobiety, na świecie zyskał popularność w latach 20. XX wieku, kiedy to kanadyjska żeńska drużyna waterpolo (piłki wodnej) oraz nurek Margaret Sellers, wykorzystując swoje doświadczenie pływackie rozwinęły „ornamental swimming” współcześnie nazywane pływaniem synchronicznym. Sport został zaprezentowany na igrzyskach olimpijskich w 1952, 1956 i 1968 roku, a w 1973 roku w Belgradzie odbyły się pierwsze mistrzostwa świata w pływaniu synchronicznym. Od 1984 roku jest to dyscyplina olimpijska. Jest jedną z niewielu dyscyplin olimpijskich, w której startują wyłącznie kobiety.

Pozostałe dyscypliny

Badminton (24 lipca - 2 sierpnia) jest sprawdzianem strategii i umiejętności. Gracze starają się wymanewrować przeciwnika, by posłać lotkę w niebronione miejsce na korcie. Badminton stał się oficjalnym sportem olimpijskim w 1992 roku na igrzyskach w Barcelonie.

Skateboarding (25 lipca - 5 sierpnia) po raz pierwszy znalazł się w programie igrzysk olimpijskich. Choć jest to jedna z dyscyplin włączonych do programu przez japońskich organizatorów, to wiadomo już, że w 2024 roku w Paryżu skaterzy również powalczą o medale. Polskę reprezentuje Amelia Brodka.

W tym roku na letnich Igrzyskach Olimpijskich w Tokio nareszcie będziemy mogli oglądać najlepszych wspinaczy sportowych na świecie. Wspinaczka na IO ma formę trójboju. Zawodnicy wystartują po kolei: na szybkość, w boulderingu (wspinaczka po wolnostojących, kilkumetrowych blokach skalnych bez użycia asekuracji liną) i w prowadzeniu (zawodnicy używają lin zabezpieczających, przyczepiając ją do szybko złącznych zaczepów usytuowanych dowolnie na stanowiskach wzdłuż całej trasy). Zawody dzielą się na dwie rundy rozgrywane w ciągu dwóch dni - eliminacji i finału. Do eliminacji przystępuje dwudziestu zawodników, a do finału przechodzi ośmiu. Polskę na IO reprezentuje Ola Mirosław.

Tenis stołowy (24 lipca - 6 sierpnia) zadebiutował na Igrzyskach Olimpijskich w 1988 roku w Seulu. Wymaga świetnego refleksu, niesamowitej zwinności i bardzo dobrej kondycji. Głównymi faworytami do medali są zawodnicy z Chin. Z kolei olimpijski turniej tenisa ziemnego (24 lipca - 1 sierpnia) przyciąga największe światowe gwiazdy - zagrają złoci medaliści: Rafael Nadal, Andy Murray oraz Venus i Serena Williams. Polacy wiążą jednak nadzieję z Igą Świątek i Hubertem Hurkaczem.

Jeździectwo (24 lipca - 7 sierpnia) oficjalnie zadebiutowało na igrzyskach w Sztokholmie w 1912 roku, po prezentacji w Paryżu w 1900 roku. Do 1948 roku konkurować mogli jedynie mężczyźni-oficerowie. Kobiety rywalizowały w konkurencjach mieszanych od 1952 roku, początkowo tylko w ujeżdżeniu. Polskę reprezentować będzie Paweł Spisak ze Skibna, który jest jednym z najbardziej utytułowanych zawodników w historii polskiego WKKW.

Triathlon (26-31 lipca) to kombinacja pływania, kolarstwa i biegania. Zawodnik kolejno płynie, jedzie na rowerze i biegnie, a czas końcowy obejmuje również zmianę stroju i sprzętu sportowego.

Pięciobój nowoczesny (5-7 sierpnia) wzorowany jest na umiejętnościach żołnierzy w czasach starożytnych igrzysk olimpijskich. To sprawdzian wszechstronnej sprawności sportowej. Wszystkie konkurencje są rozgrywane jednego dnia.

Po 112-letniej przerwie golf (23 lipca - 8 sierpnia) powrócił do programu olimpijskiego w Rio de Janeiro w 2016 roku. Wcześniej ta dyscyplina była obecna na igrzyskach dwukrotnie - w Paryżu w 1900 roku i cztery lata później w Saint Louis. Golf polega na wbijaniu piłki do serii dołków w jak najmniejszej liczbie uderzeń, przy użyciu zestawu kijów. Sportowcy rozgrywają cztery rundy po 18 dołków w ciągu czterech dni, a ich liczba uderzeń jest sumowana. Wygrywa gracz z najniższym wynikiem.

Sporty zespołowe

Siatkówka (24 lipca - 8 sierpnia) stała się sportem olimpijskim w 1964 roku w Tokio, gdzie grały drużyny mężczyzn i kobiet. Do grona faworytów zaliczani są oczywiście Polacy. Szanse na medal mają także m.in. Brazylijczycy, Amerykanie, Rosjanie czy Francuzi.

Z kolei piłka ręczna (24 lipca - 8 sierpnia) jest dyscypliną olimpijską od 1972 roku w kategorii mężczyzn, a od 1976 roku także kobiet. Największe szanse na wywalczenie olimpijskiego krążka wśród panów mają m.in. Niemcy, Duńczycy, Francuzi, Norwegowie czy Hiszpanie, a wśród pań - Holenderki i Francuzki.

Piłkarze (21 lipca - 7 sierpnia) na igrzyskach rywalizują od 1900 roku. Od 1992 roku w męskiej piłce nożnej obowiązują ograniczenia wiekowe - w drużynach występują piłkarze z reprezentacji U-23 oraz trzech zawodników w dowolnym wieku. Z racji przełożenia Igrzysk, FIFA postanowiła zmienić zasadę i dopuścić piłkarzy urodzonych 1 stycznia 1997 roku lub później. W turnieju kobiet zasada ta nie obowiązuje. Największe szanse na medal mają Brazylijczycy, Hiszpanie, Niemcy czy Francuzi. Wśród pań faworytkami są Amerykanki i Holenderki.

Hokej na trawie (24 lipca - 6 sierpnia) stał się oficjalnym sportem olimpijskim na igrzyskach w Londynie w 1908 roku, a rywalizacja kobiet została dodana w Moskwie w 1980 roku. Wydaje się, że faworytem do złota będą aktualni mistrzowie świata Belgowie. Zagrozić im mogą Holendrzy lub Australijczycy.

W koszykówkę (24 lipca - 8 sierpnia) na igrzyskach olimpijskich gra się regularnie od 1936 roku. Kobiety swój pierwszy turniej rozegrały czterdzieści lat później. Głównym faworytem do złota są Amerykanie. Zagrozić im mogą jedynie Hiszpanie, choć będzie to trudne, bowiem reprezentacja USA na turnieju dysponować będzie m.in. jednym z najlepszych zawodników NBA Kevinem Durantem.

Zawody w piłce wodnej (24 lipca - 8 sierpnia) rozgrywane są regularnie od Igrzysk Olimpijskich 1900 w Paryżu. Pierwszy turniej dla kobiet rozegrany został w 2000 roku w Sydney. W 2005 roku ustalono nowe przepisy, gra się m.in. 4x8 minut z 5-minutową przerwą w połowie spotkania, przesunięto linię rzutów karnych na 5. metr i też z tej odległości można teraz oddawać bezpośrednie strzały na bramkę z rzutów wolnych. Zawodnicy mogą dotykać piłki tylko jedną ręką, nie mogą stać na dnie basenu (wyjątek stanowią zawody rozgrywane na płytkich basenach), trzeci faul wyklucza gracza z meczu. Tytułu sprzed pięciu lat bronić będą Brazylijczycy i to oni będą głównymi faworytami do złota.

Rugby (26-31 lipca) powróciło do programu olimpijskiego w 2016 roku z siedmioosobowymi drużynami w konkurencjach mężczyzn i kobiet. W 1900, 1908, 1920 i 1924 roku na igrzyskach grali mężczyźni, w zespołach po 15 osób. Faworytami do złota mogą być zawodnicy z Nowej Zelandii.

Baseball (28 lipca - 5 sierpnia) i softball (21-27 lipca) powracają na igrzyska olimpijskie po przerwie od 2008 roku. Baseball dodany został do programu olimpijskiego w 1992 roku, a softball - w 1996 roku. Największe różnice miedzy tymi sportami to wielkość boiska i technika miotania piłką. Drużyny w obu dyscyplinach mają ten sam cel – zdobyć więcej punktów niż ich przeciwnik; punkty zdobywa się po odbiciu narzuconej piłki kijem i obiegnięcie boiska przed powrotem piłki na bazę. Mecz jest podzielony na rundy, a te na połowy (w każdej drużyny naprzemiennie odbijają i narzucają piłkę). Wydaje się, że głównym faworytem do triumfu będą Amerykanie.

Opracowanie: rz. Źródło: PAP/red.