fot. Jarosław Ryfun/Archiwum Państwowe w Koszalinie
Rada Miasta Koszalina podjęła uchwały o przyznaniu tytułów Honorowy Obywatel Koszalina Gabrieli i Andrzejowi Cwojdzińskim. Pod wnioskami Komitetu Obywatelskiego o ich przyznanie podpisały się setki koszalinian.

Zbiórka podpisów ws. honorowego obywatelstwa Koszalina dla małżeństwa Cwojdzińskich prowadzona była w siedzibie stowarzyszenia Civitas Christiana, przy 11 koszalińskich parafiach oraz w Filharmonii Koszalińskiej i Zespole Szkół Muzycznych.

Ryszard Pilich z Komitetu Obywatelskiego, dziękując radzie miasta, stwierdził: - Jest kilka elementów które budują każdą wspólnotę. W sposób szczególny taką wspólnotę, jaką jest Koszalin, miasto ludzi napływowych, osadzonych w różnych tradycjach, kulturach i światopoglądach. Takim elementem jest zakorzenienie. Zakorzenienie, które osiąga się przez doświadczenie kulturowe. Dzisiejszy akt jest krokiem których potrzeba nam jak najwięcej, by te wspólne doświadczenia były coraz bogatsze. Dziękuję Państwu Zrobiliśmy wspólnie coś co było naszym obowiązkiem. Tytuły Honorowego Obywateli Koszalina Gabrieli i Andrzejowi Cwojdzińskim w sposób oczywisty się należały. Dziękuję radzie za wypełnienie tego obowiązku.

Andrzej i Gabriela Cwojdzińscy za niecałe trzy miesiące obchodzić będą swoje 93. urodziny (tego samego roku, w jednym miesiącu). Prezydent miasta, Piotr Jedliński stwierdził że było to wydarzenie bez precedensu: - Jednego dnia miasto obdarzyło tytułami Honorowych Obywateli dwie osoby, będące małżeństwem, które działając w jednym miejscu i czasie, każde w swoich obszarach, stały się wzorcami osobowymi odrębnymi a zarazem jednolitym.

Gabriela Cwojdzińska to pedagog, pianistka, działaczka społeczna, opozycjonistka w okresie PRL, senator I kadencji. Od 1938 w poznańskim konserwatorium uczyła się gry na fortepianie. Od 1943 zajmowała się działalnością kolporterską w ramach Armii Krajowej. W 1958 ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Krakowie w specjalności teoria muzyki. Do 1964 pracowała w szkołach muzycznych w Lublinie. Następnie do 1978 była pedagogiem w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia w Koszalinie, a także pianistką w Filharmonii Koszalińskiej. Prowadziła z mężem studium organistowskie w Wyższym Seminarium Duchownym w Koszalinie. Wchodziła w skład Koszalińskiego Trio Fortepianowego.

W 1980 zaangażowała się w tworzenie miejskiego Klubu Inteligencji Katolickiej i „Solidarności”. Była wiceprzewodniczącą komisji zakładowej w swoim miejscu pracy, wchodziła w skład regionalnego komitetu zajmującego się więźniami politycznymi. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracowała z podziemiem. 3 maja 1982 została internowana, zwolniono ją 31 sierpnia tego samego roku. Kontynuowała działalność na rzecz pomocy represjonowanym i ich rodzinom (we współpracy m.in. z Komitetem Prymasowskim). Kierowała diecezjalnym komitetem biskupim zajmującym się taką działalnością. W swoim domu zorganizowała punkt dystrybucji nielegalnych wydawnictw. Zajmowała się też redagowaniem, drukiem i kolportażem pism „CDN” i „Gazety Wojennej”. W 1984 ponownie została zatrzymana za przewożenie ulotek, a także sztandaru ufundowanego przez byłych internowanych.

Od 1989 do 1991 była senatorem I kadencji z ramienia Komitetu Obywatelskiego, reprezentując województwo koszalińskie. W 1990 była wśród założycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, przez trzynaście lat zasiadała w jego władzach krajowych i regionalnych. Prowadziła aktywną działalność społeczną jako pedagog muzyczny w Koszalinie: organizowała koncerty umuzykalniające dla dzieci i młodzieży (w tym w 1992 zainicjowała Warsztaty Artystyczne Chórów Polonijnych), sesje naukowo-artystyczne pedagogów muzycznych, kursy metodyczne dla nauczycieli szkół muzycznych. Udzielała się także w takich organizacjach, jak Związek Zawodowy Pracowników Kultury i Sztuki, Związek Nauczycielstwa Polskiego, Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków (członek zarządu Sekcji Pedagogów).

Andrzej Cwojdziński to dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny. W latach 1947–1953 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Działalność muzyczną rozpoczął jako dyrygent chóru Filharmonii Krakowskiej. W latach 1955–1957 był asystentem dyrygenta w Filharmonii Łódzkiej, następnie objął funkcje dyrektora, dyrygenta i kierownika artystycznego Filharmonii w Lublinie, które pełnił do 1963. Od 1964 zajął analogiczne stanowiska w Filharmonii w Koszalinie, którą kierował do 1979, będąc zarazem inicjatorem i kierownikiem artystycznym Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku (1967–1999) oraz Kołobrzeskich Wieczorów Wiolonczelowych (1972–1980). Kilkakrotnie sprawował kierownictwo Światowego Festiwalu Chórów Polonijnych w Koszalinie oraz Koszalińskich Koncertów Organowych.

W latach 1951–1953 był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej w Krakowie, a w latach 1960–1962 wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od 1976 docent, w latach 1991–1999 profesor Akademii Muzycznej w Gdańsku i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Słupsku. Od 1953 członek Związku Kompozytorów Polskich, w latach 1964–1973 wiceprzewodniczący Koszalińskiego Towarzystwa Muzycznego. Występował gościnnie jako dyrygent w ZSRR, NRD, Czechosłowacji, Bułgarii, Rumunii, Jugosławii i na Węgrzech.

red./civitaschristiana.pl/wikipedia/ar

Posłuchaj

rozmowa Aleksandry Kupczyk z ks. Henrykiem Romanikiem i Ryszardem Pilichem