fot. Nobel Prize/Youtube
Polska pisarka odebrała literacką Nagrodę Nobla za 2018 rok. Podczas uroczystości w Filharmonii Sztokholmskiej złoty medal i dyplom wręczył jej król Szwecji Karol XVI Gustaw.

Akademia Szwedzka przyznała polskiej pisarce literackiego Nobla za "narracyjną imaginację oraz encyklopedyczną pasję, które reprezentują przekraczanie granic jako formę istnienia".

- Olga Tokarczuk pokazuje prawdę trudną do pokazania. Trudną prawdę o Polsce w ciągłym ruchu. Ma niesamowite obserwacje. To razem z jej opętaniem mitologią tworzy niesamowitą prozę. (...) Jej proza jest pełna idei. (...) "Bieguni" to wspaniały opis poruszania się między różnymi miejscami, aspektami życia. Wokół różnych biegunów, takich jak kobiecość - powiedział Per Wastberg, szwedzki pisarz, członek Akademii Szwedzkiej, prezentując sylwetkę polskiej noblistki.

Olga Tokarczuk jest laureatką wielu literackich nagród, od kilku lat była wymieniana w gronie faworytów do literackiego Nobla. Za powieść "Bieguni" została uhonorowana w ubiegłym roku Międzynarodową Nagroda Bookera. Olga Tokarczuk to także dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej "Nike" za powieści "Bieguni" w 2008 roku i "Księgi Jakubowe" w 2015 roku.

Urodzona w Sulechowie pisarka jest piątą w historii, polską laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Wcześniej wyróżnienie to otrzymali: w 1905 roku - Henryk Sienkiewicz, w 1924 - Władysław Reymont, w 1980 - uhonorowano nią Czesława Miłosza, a w 1996 roku - Wisławę Szymborską.

Dzisiejsze uroczystości są zwieńczeniem trwającego w Szwecji Tygodnia Noblowskiego.

Uroczyste wręczenie wyróżnień odbywa się w budynku filharmonii sztokholmskiej każdego 10 grudnia - w dniu rocznicy śmierci fundatora, czyli Alfreda Nobla. Mury Stockholms Konserthus są gospodarzem uroczystości od 1926 roku. Wolą Alfreda Nobla było, aby nagroda trafiła w ręce osoby, która stworzy najbardziej wyróżniające się dzieło w kierunku idealistycznym.

Prezydent Andrzej Duda pogratulował Oldze Tokarczuk otrzymania literackiej Nagrody Nobla. W liście opublikowanym na stronie prezydenta napisał między innymi: "W dniu wręczenia lauru chcę wyrazić radość, że Akademia Szwedzka uhonorowała Pani twórczość, w której zagadnienia uniwersalne i polska wrażliwość tak znakomicie się dopełniają. Cieszę się, że Pani kunszt pisarski, który doceniają od dawna czytelnicy, krytycy i badacze w kraju i za granicą, znalazł teraz najwyższą ocenę w oczach członków Komitetu Noblowskiego".

Andrzej Duda podkreślił, że nagroda jest osobistym osiągnięciem Olgi Tokarczuk, który zapisał się w historii światowej i polskiej literatury. Dodał, że pisarstwo autorki jest "świadectwem żywotności narracji i siły języka, za pomocą których tworzy Pani i przedstawia mniejsze i wielkie historie. Pani książki odpowiadają na odwieczną - starą jak sama kultura - potrzebę opowiadania wciąż na nowo losów całego świata i pojedynczego człowieka. I może właśnie dlatego skupiają uwagę tak szczególnej wspólnoty czytelniczej, wiernej i głęboko wdzięcznej" - napisał Andrzej Duda.


Wicepremier Piotr Gliński powiedział, że wręczenie Polce literackiej Nagrody Nobla rozsławia nasz kraj i naszą kulturę na całym świecie.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego pogratulował laureatce literackiej Nagrody Nobla za 2018 rok i odniósł się do jej mowy noblowskiej. - Doceniam jej warsztat i język - jest wybitnie utalentowaną osobą, dlatego pewnie słusznie dostała nagrodę Nobla. Pięknie pisze i faktycznie operuje językiem szalenie trafnym i syntetycznym. Potrafi nazywać zjawiska, nawet w tej krótkiej mowie noblowskiej było to widać - zaznaczył.

Minister Piotr Gliński dodał, że zaprosił Olgę Tokarczuk do ministerstwa, by osobiście pogratulować noblistce.

IAR/ar