fot. Jacek Żukowski
Uroczyste odsłonięcie pierwszego w Polsce pomnika powstańców warszawskich odbyło się w Słupsku 15 września 1945 roku. Był to prowizoryczny, wzniesiony z desek pomnik, symbolizujący mur warszawski, na którego tle Niemcy dokonywali masowych egzekucji Polaków.

Po roku jego istnienia wymagał jednak licznych renowacji. Powołano  komitet budowy pomnika, a środki finansowe na ten cel pochodziły z darów mieszkańców Słupska. Zgromadził je społeczny Komitet Budowy Pomnika z Edwardem Ładą – Cybulskim na czele. Środki te pozwoliły na bardzo szybką realizację nowego pomnika. Jego projektantem był Jan Małeta, a wykonawcami Stanisław Kołodziejski i S. Wąsowicz. Uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pomnika odbyło się 15 września 1946 r.

Część pomnika to ceglany mur  z otworami po kulach i postrzępionych krawędziach. Przylega do niego cokół z napisem „BOHATEROM WARSZAWY – SŁUPSK”, na którym znajduje się postać poległego w walce powstańca. W wyciągniętej wzdłuż ciała dłoni trzyma on granat „filipinkę”, a drugą opiera się na tarczy z herbem Warszawy – Syrenką. Nad nim pochyla się orzeł, a u jego stóp klęczy płaczące dziecko. W centralnej części muru znajduje się płaskorzeźba Ukrzyżowanego na tle płonącego placu Zamkowego w Warszawie.

jż/lz

fot. Jacek Żukowski