Rafał A. Ziemkiewicz jest dziennikarzem i publicystą. 10 maja premierę miała jego najnowsza książka „Złowrogi Cień Marszałka” poddająca pod dyskusję kult Józefa Piłsudskiego. Kult, który - jak zaznacza autor - nie tylko zaszkodził nam w przeszłości, ale szkodzi po dziś dzień.
Zapytany o to, czy spotkał się z konsekwencjami głoszenia takich tez odpowiedział, że te nie są na tyle istotne, żeby się nimi przejmował, bo najważniejszy jest odbiorca:
- Narażałem się możnym tego świata i jakoś to przeżyłem. Chwalę sobie mój status, bo co mnie ominęło z okazji niezapraszania w różne miejsca kontrolowane przez owych możnych, to zyskałem na zaufaniu czytelników. Oni widzą faceta, który pisze, co uważa. Oczywiście jest trochę takiej publicystyki opowiadającej, że to jest szarganie świętości, dawanie argumentów wrogom Polski. Jestem nazywany rewizjonistą historii, ale też nie mam wrażenia, że moja poprzednia książka została zrozumiana. Nie doczekałem się polemiki z tym, co napisałem.
Autor podkreśla, że wbrew części krytykujących książkę, nie demonizuje postaci Marszałka. Jedynie próbuje rozgraniczyć to, co rzeczywiście należy do jego zasług od tego, co według Ziemkiewicza jest legendą:
- Wiem, że ta książka części czytelników się nie spodoba. My mamy ogromny nurt hagiografii, gdzie marszałek Piłsudski jest geniuszem. Gdzie wszystko, co zrobił jest cudowne, on wywalczył niepodległość, potem uratował przed upadkiem, przejmując władzę dyktatorską i wszystko jest jego zasługą. Z drugiej strony mamy nurt, w którym jest potworem. W mojej książce nie jest ani jednym, ani drugim. Staram się pokazać sprawiedliwość i gdzie są jego prawdziwe zasługi, a gdzie ta legenda została „napompowana” propagandowo. Ta książka jest też o tym, dlaczego ten sfałszowany mit szkodzi i trzeba go zrewidować do prawdy. Jeżeli historia jest nauczycielką dziejów, to sfałszowana historia uczy nas rzeczy fałszywych.
W książce pojawia się również wątek innej postaci historycznej, Romana Dmowskiego. Jak podkreśla autor, następuje konfrontacja tych dwóch panów po to, aby przedstawić ich różniące się od siebie ideologie i działania:
- Byli pewnymi skrajnościami. Piłsudski - potomek szlachty wysoko urodzonej, a Dmowski - syn kamieniarza, ale nie mający z tego powodu kompleksów. Różniły ich także koncepcje tego, jak Polska powinna wyglądać.
Ziemkiewicz powiedział także, że nasza niechęć do weryfikacji mitów wpływa na nas, jako społeczeństwo, destrukcyjnie:
- Mamy ogromną niechęć do chwili zastanowienia i weryfikacji czegokolwiek. Nie weryfikując swoich mitów, wpadamy w te same koleiny, które raz już doprowadziły nas do przegranych. Podpuszczanie Polaków, czyli coś, czego Europa dawno się nauczyła jest częścią naszej niedojrzałości, która wynika z tego, że za mało myślimy o swoich interesach, a zbyt emocjonalnie reagujemy, gdy ktoś nas „poklepał po plecach” albo wręcz przeciwnie - obrazi nas i naszą obolałą godność nadepnie.
W rozmowie poruszono jeden z kluczowych wątków, jakim jest moralna dyktatura. Rafał Ziemkiewicz powiedział, że przez to zjawisko narodził się pewien syndrom wykluczenia, z którym borykamy się po dziś dzień:
- Moralna dyktatura, moralne zwycięstwo - to jest wzięte z broszur Piłsudskiego. Każdy, kto nie słuchał PPS był złym Polakiem, czyli syndrom, który znamy do dziś, syndrom wykluczenia, odmowy dialogu, odebranie sobie prawa do dobrej woli. Jeżeli drugi Polak ma inny pogląd, to jest wrogiem, którego trzeba zniszczyć. Czasami piszę w publicystyce, że u nas panuje „nasizm”. To ustrój polegający na tym, że wszystko co zrobią „nasi” jest dobre, a to co robią „nie nasi” jest złe. Tkwi to w tamtych czasach, kiedy moralna dyktatura doprowadziła do wojny domowej.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy Janusza Lendziona z Rafałem A. Ziemkiewiczem.
